Umre, Müslümanların Kâbe‘yi hac mevsimi dışında ziyaret etmelerine denir. Umre ziyaret demektir. Fıkhî tanımı, hac gibi bir zamana bağlı olmadan ihrama girerek Kâbe’yi tavaf, sa’y etmek, tıraş olmaktır.
Umre kelimesi Kur’an ve hadiste geçer. Kur’an’da: “Haccı ve umreyi Allah için tam yapın” şeklinde olan ifade, hadiste: “İki umre, arasındaki küçük günahların keffaretidir” şeklindedir. Umre yapmak, Hanefî ve Malikî mezheplerinde sünnet, Şafiî ve Hanbelî mezheplerinde farzdır. Yaşamın herhangi bir anında yapılabilir. Hac ve umreyi peş peşe yapmak tavsiye edilmiştir.
Kavramlar
- Cinayet: Hac veya umrede yapılması gereken ibadetin terk edilmesi, zamanında yapılmaması, ihramlıyken yasak işlerin yapılması.
- Halk: İhramdan çıkış için saçların dipten kesilmesi.
- Harem: Mekke ve çevresindeki avlanma yasağı olan bölge. En yakın sınır Tenim’dir.
- Hıll: Harem ile mikat arası.
- İhram: Normal zamanda helâl olan davranışların bırakılması. Aynı zamanda bu amaçla giyilen iki parçadan oluşan giysi.
- İstilam: Her şavtta Haceri Esved’i selamlama.
- İzar ve ridâ: İhram giysisi. Alt parçaya izar, üst parçaya rida denir ve beyazdır.
- Kurban günleri: Zilhicce’nin 10., 11. ve 12. günleri. Bunlara Mina Günleri de denir.
- Mîkāt: İhramsız geçilemeyecek sınırlara verilen addır. Zülhuleyfe, Cuhfe, Zatı Irk, Karn ve Yelemlem olarak beş noktadır.
- Mutemir: Umre ziyaretini yapan kişi, umreci
- Taksîr: İhramdan çıkış için saçların kısaltılması.
- Tavâf: Kâbe etrafında yedi kere dönmek.
- Say: Mescid-i Haram’ın doğusundaki Safa ile Merve tepeleri arasında dört gidiş üç gelişle yapılan şavt.
- Şavt: Tavaftaki her bir dönüş.
- Umreci: Umre ziyaretini yapan kişi, mutemir
Umrenin yapılışı
Mutemir genellikle uçakla Cidde‘ye gider. Mîkāt‘tan ihramsız geçemeyeceğinden uçakta, hatta memleketinde ihrama girebilir. İhram beyaz renkte ve dikişsizdir. Başın açık ve ayakların çıplak olması istenir. İhram ile eşitliğe, kardeşliğe, ölüye benzemeye dikkat çekilir. İhrama girildiğinde cinsellik, kavga ve küfür yasaktır. Umreci mikat noktasını geçmeden önce tırnaklarını keser, abdest alır, tıraş olur, ayaklar çıplaktır, çanta ve kemer taşıyabilir. Kadınlar için normal elbise, eldiven, çorap, ayakkabı caizdir.
İhramın sünneti olarak iki rekât namaz kılar. Telbiye, tekbir, tehlillerle Mekke’ye girer.
Kâbe ziyaretinde tekbir ve telbiyelerle içeri girer. Telbiye yüksek sesle yapılır. Kâbe’nin çevresini Hacerül Esved hizasından başlayarak yedi defa döner. Bu dönüş sırasında ıztıba ve remel yapar. Iztıba, ridanın bir ucunu sağ koltukaltından geçirip sol omuz üzerine atmaktır. Sağ omuz ve kol açılır. Remel, erkeklerin kısa adımlarla koşarcasına yürümesi demektir.
Tavaftan sonra tavaf namazı kılar. İki rek’attir. Müstakil bir vacip namazdır.
Umreci, namazdan sonra say için Safâ tepesinden başlayarak Merve’ye gidiş geliş şeklinde say yapar. Saydan sonra tıraş olup ihramdan çıkar ve umreyi bitirir.
Umrede Hac’daki gibi Arafat, Mina, müzdelife, kudum ve veda yoktur. İsterse nafile kurbanı keser, isterse Mekke ve Medine’deki kutsal yerleri gezer.
Umrede diğer ziyaret yerleri; Medine’de Peygamber Muhammed’in mezarı, Kuba mescidi, Cuma mescidi, Kıbleteyn mescidi, Seba mescidi, Cennet-ül Bâkî Mezarlığı, Bulut Mescidi, Uhud şehitleri ziyareti.
Mekke’de Muhammed’in doğduğu ev, Cennet-ül Mualla, Nur dağı, Sevr mağarası, Cin Mescidi, Cebeli Kubeys görülecek yerlerdir.
Cinayetler
Hac ve umrede yapılması yasak işleri yapmaya cinayet denir. Her cinayetin cezası vardır.
- Umreyi bozan, kaza ve kurban gerektiren cinayetler: Cinsel ilişki, cünüp olarak tavaf etmek, ihram noktasını ihramsız geçmek, say’i terk etmek.
- Sadaka gerektiren cinayetler: İhramlıyken koku sürünmek, tıraş olmak, başı örtmek, abdestsizlik, şavtları eksik yapmak, haşere öldürmek, tırnak kesmek, kıl koparmak.
- Bedel gerektiren cinayetler: İhramlıyken avlanmak, yasak hayvanları yaralamak, yumurtasını almak, bitkileri koparmak kesmek.
Kaynak : Vikipedi, özgür ansiklopedi.